Korzystanie z dokumentów w terapii osób z demencją

Wycinki z gazet, listy, pocztówki, kartki z życzeniami, szkice, certyfikaty mogą pomóc PwD przypominając im kim byli, gdzie byli i co zrobili oraz mogą być pomocne w prowadzeniu sesji reminiscencyjnych.

Dlaczego jesto to przydatne?

Dokumenty to namacalne przedmioty, które mogą wywoływać silne wspomnienia.
Wywołanie nienaruszonych wspomnień i stymulowanie rozmów może poprawić relacje między osobami z demencją, ich rodzinami i opiekunami.
Ostatecznie może to poprawić jakość opieki, jaką otrzymują osoby z demencją.

Działania:

1. Gdzie można znaleźć dokumenty pamięci

1. Gdzie można znaleźć dokumenty pamięci

Czego dowiemy się?

Dokumenty mogą być bardzo pomocne w ramach działań reminiscencyjnych, jednak czasami mogą być trudne do odnalezienia, na przykład jeśli osoba niepełnosprawna lub jej rodzina nie zachowała ich, nie dostrzegając ich potencjalnej wartości. W tym sensie archiwa mogą zaoferować dokumenty, których osoby prywatne często już nie posiadają: plany domów, akta stowarzyszeń, archiwa firm, lokalne gazety (ogłoszenia, zawiadomienia o ślubie, promocje, nagrody...) i udostępniać je w formie cyfrowej.

ZADANIA

Pobierz zadanie w PDF:

Gdzie można znaleźć dokumenty pamięci

Czym mogą być dokumenty pamięci?

Codziennie życie: nagrody, wyróżnienia, certyfikaty, wizytówki, bilety lub ulotki z wycieczek firmowych ...
Czas wolny: bilety lub ulotki z imprez lub świąt, karty, pamiątki ...
Pasje: wycinki z gazet sportowych, okładki płyt, certyfikaty z wyścigów narciarskich lub zawodów pływackich, legitymacje członkowskie ...
Szkoła: dyplomy, karty raportowe, strony z książek szkolnych lub zeszytów...
Rodzina i przyjaciele: pocztówki, kartki urodzinowe, akty urodzenia lub ślubu, zaproszenia na przyjęcia urodzinowe lub wesela ...
Artykuły z gazet oraz ogłoszenia: z gazet odpowiadających zainteresowaniom PwD

Gdzie mogę znaleźć dokumenty pamięci?

We własnym domu rodzinnym
W domu sąsiada
Stare gazety i czasopisma
W lokalnych archiwach lub muzeum
W Internecie
W okolicznych sklepach
W szkole, do której uczęszczał PwD
W miejscu, w którym pracował PwD
W stowarzyszeniu, do którego należy/ należał PwD ... i wiele innych

Czego potrzebujemy?

Zbiory dokumentów pamiątkowych pochodzących od osoby lub jej rodziny (np. certyfikaty z wyścigów narciarskich, ślubów, pamiątki z podróży, dowody osobiste, dyplomy mistrzowskie, wyróżnienia, bilety na koncerty, kartki urodzinowe)
Dokumenty pozyskane z oferty instytucji lokalnych/regionalnych. Większość z nich przed wykorzystaniem będzie musiała zostać zdigitalizowana.
Znaczące dokumenty pozyskane z Internetu

Kwestie do przemyślenia

Aby móc wykonać to ćwiczenie, należy najpierw zapoznać się z historią życia osoby niepełnosprawnej.
Może być konieczne wypróbowanie różnych tematów, zanim znajdzie się te, które są bardziej stymulujące dla osoby niepełnosprawnej.
Obserwuj reakcję osoby niepełnosprawnej, aby zrozumieć, jaki wpływ ma na nią to ćwiczenie.

Materiały

Europeana (we wszystkim języka UE) - Europejskie cyfrowe dziedzictwo kulturalne

Narodowa Biblioteka w Austrii, Gazety

Narodowa Biblioteka w Austrii, Kolekcja pocztówek

ETH Zürich e-pics - platforma zdjęć, obrazów i ilustracji

Inne regionalne lub narodowego archiwa lub muzea

2. Jak wybrać dokumenty pamięci?

2. Jak wybrać dokumenty pamięci?

Czego dowiemy się?

Wybór dokumentów, które są naprawdę znaczące dla PwD może pomóc w realizacji celu, jakim jest wykorzystanie ich do stymulowania reminiscencji i pozytywnej komunikacji z innymi. Z drugiej strony, osoby z demencją mogą stać się przytłoczone w obliczu zbyt wielu bodźców wizualnych, dlatego ważne jest, aby być selektywnym i za każdym razem wybierać ograniczoną liczbę pozycji do zaproponowania. Warto również wybierać dokumenty, które nie zawierają zbyt dużo tekstu i które można zrozumieć patrząc na nie (np. dlatego, że mają dobrze rozpoznawalną grafikę).

ZADANIA

Pobierz zadanie w PDF:

Jak wybrać dokumenty pamięci

Krok 1: Zastanów się jakie wspomnienia chciałbyć przywołać?

Czy chcę przywołać wspomnienia o dzieciństwie, rodzinie, pracy, wypoczynku lub znaczących wydarzeniach w życiu PwD? Zastanów się: czym są dokumenty pamięci, co może być dokumentami pamięci dla PwD, z którym pracuję? Czy jest coś, do czego PwD ciągle nawiązuje w waszych rozmowach? Czy można pomyśleć o dokumentach pamięci, które dotyczyłyby tego tematu?

Przydatna rada:

Wybierz dokumenty, które są znaczące dla PWD i związane z autobiograficznym wydarzeniem/okresem życia PWD, ponieważ wspomnienia autobiograficzne mają tendencję do zachowywania się pomimo choroby.

Krok 2: Rozpoczęcie pracy- gdzie mogę znaleźć dokumenty dotyczące pamięci w moim regonie?

Zacznij od rodziny, przyjaciół i kolegów - prawie każdy ma małą prywatną kolekcję dokumentów pamięci. Następnie rozejrzyj się, co jest oferowane w Twoim regionie w postaci zbiorów internetowych. Jeśli szukasz czegoś konkretnego, popytaj w instytucjach związanych z tematem, np. w stowarzyszeniach, archiwum miejskim, firmach itp. Przy każdym pytaniu zaznaczaj wyraźnie, że nie chcesz zabierać dokumentów, a jedynie chcesz je sfotografować.

Krok 3: Wybierz dokumenty pamięci

Kiedy już wybierzesz temat i znajdziesz kilka dokumentów, jak zdecydować, które z nich są najbardziej odpowiednie dla PwD?

Zadaj sobie pytanie:

Czy jest interesujący i znaczący dla życia PwD?
Czy jest łatwo rozpoznawalny dla PwD?
Weź pod uwagę kontrast wizualny, rozdzielczość, nie za dużo tekstu, obecność wskazówek wizualnych, które pomagają w rozpoznawaniu. Jeśli nie, czy mogę poprawić grafikę dokumentu (np. wybierając tylko szczegół, edytując go, umieszczając w kontekście innego dokumentu lub zdjęcia)?

Czego będziemy potrzebować?

Burza mózgów - co to są dokumenty pamięci, co może być dokumentami pamięci dla osoby niepełnosprawnej, z którą pracuję
Refleksja nad tym, co już udało mi się opisać za pomocą zdjęć - czy dokumenty pamięci mogą obejmować tematy, do których nie udało mi się znaleźć zdjęć? Czy dokumenty pamięciowe mogą jeszcze lepiej pokryć niektóre tematy?

Kwestie do przemyślenia

Używając słowa "dokument" możemy odnieść się do różnych przedmiotów, w tym np. kart urodzinowych, kart członkowskich, papierów firmowych... Nie myśl tylko o dokumentach pisanych z dużą ilością tekstu.
Obserwuj reakcję osoby niepełnosprawnej na wybrane dokumenty: czy są one dla niej znaczące? Czy wyraźnie pokazują czynność / temat itp.
Jakie tematy mogą być ujęte w dokumentach pamięci - może nawet lepiej niż poprzez zdjęcia? Np. dyplom zamiast zdjęcia z uroczystości ukończenia szkoły?

3. Jak znaleźć i przygotować dokumenty do aplikacji projektu BooM

UWAGI DLA EDUKATORÓW

UWAGI DLA PROFESJONALISTÓW GLAM

UWAGI DLA OPIEKUNÓW

UWAGI DLA OPIEKUNÓW

Jakie tematy możesz poruszyć?

Nie jest niczym niezwykłym, że osoba z demenacją ma ulubioną historię, do której ciągle powraca. Dość często historia ta odnosi się do czasu, kiedy osoba ta czuła się szczególnie szczęśliwa lub dumna. Przesłaniem tej powtarzającej się historii może być to, że osobie tej brakuje teraz poczucia tożsamości i celu. Spróbuj poszukać takich dokumentów jak:

Życie zawodowe: nagrody, wyróżnienia, certyfikaty, wizytówki...
Wypoczynek: bilety z imprez lub wakacji, kartki, pamiątki....
Hobby: wycinki z gazet sportowych, okładki płyt, papiery krawieckie...
Szkoła: dyplomy, strony z książek szkolnych lub zeszytów...
Rodzina: pocztówki, karty urodzinowe, akty urodzenia lub ślubu...
Karty członkowskie

Możesz skontaktować się z lokalnym archiwum/muzeum i sprawdzić, czy mogą dostarczyć Ci niewielki wybór dokumentów związanych z Twoim obszarem zainteresowań.

W jaki sposób porozumiewać się z osobą z demencją?

Pokazując obrazki PwD, należy starać się zachęcić do rozmowy, ale unikać wywoływania frustracji z powodu problemów z pamięcią, jakich doświadcza ta osoba.

Zastanów się wcześniej, jak chcesz rozpocząć dyskusję na dany temat.
Unikaj wchodzenia w zbyt wiele szczegółów, używaj bardziej ogólnego języka.
Nie musisz wspominać o konkretnych wydarzeniach, możesz mówić o temacie ogólnie. Nie pytaj "Pamiętasz, kiedy...? Ponieważ tego typu pytanie często przypomina o utraconych wspomnieniach. Lepiej jest prowadzić rozmowę i pozwolić osobie włączyć się do niej.
Zamiast stawiać pytanie, spróbuj poprowadzić je za pomocą 'W tamtym czasie było...'. Dzielenie się własnym wspomnieniem pomaga dać wskazówki dotyczące rodzaju rzeczy, o których będziecie rozmawiać, i może pomóc osobie zrelaksować się i przywołać swoje wspomnienia łatwiej, bez obawy o pomieszanie rzeczy lub zapomnieć.

Na co zwrócić uwagę, używając zdjęc w pracy z osobami z demencją?

Nie wszystkie wspomnienia są szczęśliwe i jest to niebezpieczne gdy przywołujący wspomnienia nie wie, co może wypłynąć podczas dyskusji. Ale to niekoniecznie jest zła rzecz, jeśli osoba staje się emocjonalna w inny sposób.

Obserwuj reakcje osoby z demencją na pokazywane zdjęcia: czy reagują dobrze?
Bądź elastyczny i gotowy do zmiany planów, jeśli zauważysz, że zdjęcia, których używasz, nie pomagają w stymulowaniu osoby niepełnosprawnej
Słuchaj z życzliwością i zrozumieniem. Po wysłuchaniu, postaraj się przekazać pozytywną informację zwrotną. Możesz powiedzieć coś w stylu: "Byłeś bardzo odważny, że podjąłeś się tego zadania. Przebrnąłeś przez to, mimo że było to trudne".
Nie zawsze trzeba kierować osobę do szczęśliwszych tematów, chyba że osoba ta staje się nadmiernie zestresowana. Wiele osób w procesie opowiadania pomaga sobie w uwolnieniu się od złych wspomnień. Nawet smutne wspomnienia mogą być dobrymi wspomnieniami - pomijając wszystkie potencjalnie trudne treści, pominąłbyś bardzo duże obszary życia.
Zanim wyjdziesz, zostań z daną osobą trochę dłużej i poprowadź ją do przyjemniejszego tematu lub wspomnienia, aby poprawić jej nastrój.