Χρησιμοποιώντας το δομημένο περιβάλλον, κτίρια, αγάλματα και χώρους, μαζί με άτομα με άνοια και διαταραχές μνήμης
Τα άτομα με άνοια και διαταραχές μνήμης έχουν μια ιδιαίτερη σχέση με το δομημένο περιβάλλον τους. Ακόμα και αν η αντίληψή τους για το χρόνο και το χώρο έχει αλλάξει, ζουν σε έναν κόσμο όπου οι σχέσεις, τα αντικείμενα και οι καταστάσεις έχουν σημασία. Τα άτομα με άνοια μπορεί να μην είναι σε θέση να μιλήσουν για τη σημασία που έχουν τα περιβάλλοντα, αλλά η αίσθηση του νοήματος και της σημασίας παραμένει στη ζωή τους.
Το να δίνεται η δυνατότητα στα άτομα που ζουν με άνοια να συνεχίσουν να απολαμβάνουν και να συμμετέχουν στην εκτίμηση των τεχνών και στη δραστηριότητα προσφέρει πίσω μια ποιότητα ζωής, καθώς και μια κοινωνική εμπειρία όπου οι φροντιστές και τα άτομα με άνοια και διαταραχές μνήμης είναι ευπρόσδεκτοι ως ισότιμοι συμμετέχοντες μαζί.
Γιατί είναι χρήσιμη αυτή η διαδικασία;
Η άνοια αλλάζει δραστικά τη ζωή των ασθενών. Η απώλεια της μνήμης οδηγεί σε δυσκολίες στην επικοινωνία και τη γλώσσα και σε αλλαγές στη συμπεριφορά και μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στη βασική αυτοαντίληψη του ατόμου. Η ασθένεια αυτή αλλάζει τις σχέσεις με τους ανθρώπους, τους τόπους και τα πράγματα και, ενδεχομένως, μπορεί να οδηγήσει τα άτομα με άνοια και τους φροντιστές τους σε απομόνωση. Συχνά, τα άτομα με άνοια σταματούν να συμμετέχουν σε δραστηριότητες που προηγουμένως τους άρεσαν. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν την εξερεύνηση, την ανακάλυψη και τη σύνδεση με την πολιτιστική κληρονομιά, η οποία είναι μια εμπειρία που παίζει σημαντικό ρόλο στο πώς οι άνθρωποι βλέπουν τους τόπους που ζουν, πώς αισθάνονται, καθώς και στην ποιότητα της ζωής τους.
Η φιλική προς την άνοια πολιτιστική κληρονομιά αποτελεί σήμερα μια καλή επιχειρηματική πρακτική τόσο ηθικά, όσο και οικονομικά και νομικά. Η φιλική προς τη άνοια πολιτιστική κληρονομιά ενισχύει την προσβασιμότητα και τη συμμετοχή των ασθενών στην κοινότητά τους.
Δραστηριότητες:
1. Χρησιμοποιώντας το δομημένο περιβάλλον - Επίσκεψη σε χώρους πολιτιστική κληρονομιάς ή χώρους πολιτισμού (ή άλλους δημόσιους χώρους)

Τι θα κερδίσετε;
Η εμπειρία ενός ατόμου με άνοια τείνει να αγνοείται κατά το σχεδιασμό του δομημένου περιβάλλοντος, των πάρκων και των δημόσιων χώρων. Η διαβίωση με άνοια πρέπει να πλαισιώνει το σχεδιασμό. Αυτό περιλαμβάνει τη θέαση του κόσμου μέσα από τα μάτια των ατόμων που ζουν με άνοια.
Τα κοινωνικά οφέλη από το να γίνουν τα δομημένα περιβάλλοντα φιλικά προς την άνοια είναι τα εξής:
- Βοήθεια στους ανθρώπους να ζουν καλά με άνοια.
- Βοήθεια στους ανθρώπους που πάσχουν από άνοια να παραμείνουν ανεξάρτητοι.
- Βελτίωση της προσβασιμότητας για όλη την κοινότητα.
- Μείωση της κοινωνικής απομόνωσης.
- Σε σύγκριση με άλλα αξιοθέατα επισκεπτών, τα άτομα με άνοια βλέπουν τους χώρους πολιτιστικής κληρονομιάς και πολιτιστικούς χώρους ως "ασφαλείς" και οικείους χώρους.
Τα βασικά χαρακτηριστικά που επιθυμούν από μια ημερήσια εκδρομή είναι:
- μια ελκυστική ημερήσια έξοδο: ιστορικά κτίρια, συλλογές, πάρκα ή κήπους ένα χαλαρό και μη πολυσύχναστο περιβάλλον φροντίδα σε ένα ασφαλές περιβάλλον με σαφή όρια και επανδρωμένες εισόδους/εξόδους
- παροχή καφετέριας και καλή πρόσβαση σε τουαλέτες χώροι που φέρνουν αναμνήσεις από το παρελθόν.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Κατεβάστε το PDF αρχείο της δραστηριότητας:
Επίσκεψη σε χώρους πολιτιστικής κληρονομιάς ή χώρους πολιτισμού (ή άλλους δημόσιους χώρους).pdf
Χρησιμοποιώντας χώρους πολιτιστικής κληρονομιάς, παλιά εργοστάσια, μουσεία ζωντανής ιστορίας, παλιούς χώρους εργασίας, οργανώστε μια ξενάγηση για άτομα με άνοια και διαταραχές μνήμης. Μπορείτε να εξετάσετε το ενδεχόμενο να επισκεφθείτε ένα υπαίθριο μουσείο.
Τι θα χρειαστείτε;
Διαβάστε το επισυναπτόμενο έγγραφο για τα πολυαισθητηριακά μουσεία
Πρακτικές εκτιμήσεις: Εάν υπάρχουν προβλήματα κινητικότητας, τότε η προσβασιμότητα είναι το κλειδί που πρέπει να εξεταστεί εκ των προτέρων. Εάν ένας προγραμματισμένος χώρος βρίσκεται κοντά, τότε μπορείτε πάντα να κάνετε μια αναγνωριστική επίσκεψη για να ελέγξετε ότι είναι κατάλληλος για την ημερήσια έξοδό σας και ότι ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ατόμων με άνοια και διαταραχές μνήμης. Υπάρχουν ορισμένα γενικά πράγματα που θα θέλατε να προσέξετε όταν κάνετε την επιλογή του μουσείου που θα επισκεφθείτε - όπως στάθμευση για άτομα με ειδικές ανάγκες, κατάλληλες εγκαταστάσεις τουαλέτας, πρόσβαση σε αναπηρικό αμαξίδιο και ότι υπάρχουν πολλά ήσυχα μέρη για να ξεκουραστείτε ή να φάτε.
Σημεία για αναστοχασμό
Τι κάνουν σε συνθήκες συνωστισμού, θορύβου ή σύγχυσης; Όταν βγαίνετε έξω με τον ηλικιωμένο ενήλικα σας, πόσο άνετα αισθάνεται δημοσίως; Εάν η συμπεριφορά τους μπορεί να γίνει ανεξέλεγκτη ή ακραία σε χώρους όπως καφετέριες, γκαλερί τέχνης ή μουσεία, τότε σκεφτείτε ποια προσέγγιση θα ακολουθήσετε για να διαχειριστείτε την κατάσταση. Σκεφτείτε την τυπική αντίδρασή τους σε χώρους με πολύ κόσμο, θόρυβο ή κίνηση.
Η παρουσία σε δημόσιους χώρους τους αναστατώνει, τους θυμώνει, τους κουράζει υπερβολικά, τους αγχώνει ή τους φοβίζει; Ή αναστατώνονται όταν τα σχέδια τους αλλάζουν ξαφνικά;
Άνεση - Τα άτομα με άνοια & διαταραχές μνήμης μπορεί να έχουν μια αίσθηση απώλειας, που προκαλεί άγχος και ανασφάλεια. Χρειάζονται ένα περιβάλλον άνεσης και ενδυνάμωσης.
Προσκόλληση - Τα άτομα με άνοια & διαταραχές μνήμης έχουν ανάγκη να νιώθουν ότι ανήκουν σε μια ομάδα, μια οικογένεια, μια κοινότητα.
Συμπερίληψη - Τα άτομα με άνοια & διαταραχές μνήμης μπορεί να δυσκολεύονται να συμμετάσχουν σε καταστάσεις όπου οι άλλοι συμμετέχοντς δεν έχουν την ίδια ασθένεια / βλάβη με εκεινους. Η εξατομικευμένη φροντίδα και οι φυσικές συνθήκες βοηθούν τα άτομα να αισθάνονται ότι ανήκουν σε μια ομάδα.
Ταυτότητα - Κάθε άτομο με άνοια & διαταραχές μνήμης είναι μοναδικό. Η ιστορία της ζωής ενός ατόμου πρέπει να ενσωματώνεται σε όλες τις αλληλεπιδράσεις στο περιβάλλον φροντίδας.
Αξίζει πάντα να ελέγχετε την περιοχή πριν από την έξοδό σας, να προσδιορίζετε τη συντομότερη διαδρομή και να ελέγχετε αν η τοποθεσία που επιλέγετε έχει:
Επαρκή χώρος στάθμευσης και αποκλειστικό χώρος στάθμευσης για άτομα με ειδικές ανάγκες.
Προσβάσιμες τουαλέτες για άτομα με αναπηρία
Προσβάσιμα μονοπάτια (αυτό δεν σημαίνει πάντα ότι είναι φιλικά προς τα αναπηρικά αμαξίδια)
Κατάλληλες εγκαταστάσεις καφέ ή εστιατορίου
Ήσυχα μέρη για φαγητό ή ξεκούραση.
Βιβλιογραφικές αναφορές / Πηγές
We are dementia friendly | Museum of London
Designing Museum Programmes for People with Dementia - MuseumNext
2. Οργάνωση μιας εκδρομής για ένα άτομο με άνοια που περιλαμβάνει περιήγηση σε εξωτερικούς χώρους

Τι θα κερδίσετε;
Βοηθώντας τα άτομα με άνοια - το να είναι μέρος της κοινότητας και να μπορούν να συνεχίσουν να εκτελούν καθημερινές εργασίες είναι σημαντικοί παράγοντες που βοηθούν τα άτομα να ζουν καλά με άνοια. Το να γίνουμε ένας φιλικός προς την άνοια πολιτιστικός χώρος σημαίνει ότι δίνουμε τη δυνατότητα στους ανθρώπους να συνεχίσουν να κάνουν τα πράγματα που θέλουν να κάνουν.
Βοηθώντας τους ανθρώπους να παραμείνουν ανεξάρτητοι - οι άνθρωποι με άνοια θέλουν να παραμείνουν ανεξάρτητοι και να ζουν στο σπίτι τους όσο το δυνατόν περισσότερο. Η υποστήριξη από τους χώρους που επισκέπτονται παίζει μεγάλο ρόλο σε αυτό.
Βελτίωση της προσβασιμότητας για όλη την κοινότητα - η σωστή εξυπηρέτηση των επισκεπτών με άνοια σημαίνει ότι θα επωφεληθούν και άλλοι, συμπεριλαμβανομένων των ηλικιωμένων επισκεπτών. Αλλαγές όπως η σαφής σήμανση ή η παροχή ενός ήσυχου χώρου θα εκτιμηθούν από όλους.
Μείωση της κοινωνικής απομόνωσης - τα άτομα που ζουν με άνοια και επηρεάζονται από αυτήν συχνά απομονώνονται από την ευρύτερη κοινότητα λόγω έλλειψης κατανόησης και στιγματισμού. Για ορισμένους πελάτες, η επίσκεψη σε καλλιτεχνικούς χώρους αποτελεί ζωτικό τρόπο ανακούφισης από τη μοναξιά.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Κατεβάστε το PDF αρχείο της δραστηριότητας:
Οργάνωση μιας εκδρομής για ένα άτομο με άνοια που περιλαμβάνει περιήγηση σε εξωτερικούς χώρους.pdf
Οργανώστε μια εκδρομή για ένα άτομο που περιλαμβάνει τη χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών και τη μετάβαση σε κοντινά μέρη που γνωρίζει - κατάστημα, πάρκο, παμπ, γήπεδο ποδοσφαίρου. - μια απλή εκδρομή σε μέρη που μπορεί να πυροδοτήσει αναμνήσεις.
Τι θα χρειαστείτε;
Η καλή προετοιμασία είναι το κλειδί για κάθε οργανωμένη εκδρομή θα πρέπει να κατανοήσετε τα βασικά χαρακτηριστικά ενός περιβάλλοντος φιλικού προς την άνοια:
Οικειότητα - οι λειτουργίες των χώρων και των κτιρίων είναι προφανείς, οι όποιες αλλαγές είναι μικρής κλίμακας και σταδιακές,
Ευαναγνωσία - Σύντομοι δρόμοι/διαδρομές με σαφή σήμανση,
Διακριτότητα - περιλαμβάνει ποικιλία ορόσημων και ποικιλία πρακτικών χαρακτηριστικών, π.χ. δέντρα και έπιπλα δρόμου,
Προσβασιμότητα - πρόσβαση σε ανέσεις όπως καταστήματα, ιατρεία, ταχυδρομεία και τράπεζες σε εύκολες, ασφαλείς και άνετες αποστάσεις με τα πόδια (5-10 λεπτά). Προφανείς, εύχρηστες είσοδοι που συμμορφώνονται με τους κανονισμούς πρόσβασης για άτομα με ειδικές ανάγκες,
Άνεση - ο υπαίθριος χώρος είναι καλά καθορισμένος με δημόσιες τουαλέτες, καθίσματα, καταφύγιο και καλό φωτισμό. Ελαχιστοποίηση του θορύβου του περιβάλλοντος και της κυκλοφορίας μέσω φύτευσης και περίφραξης. Ελάχιστη ακαταστασία του δρόμου,
Ασφάλεια - φαρδιά, επίπεδα και αντιολισθητικά μονοπάτια, αποφυγή δημιουργίας σκοτεινών σκιών ή έντονης αντανάκλασης.
Προετοιμάστε εκ των προτέρων το άτομο με άνοια για την επίσκεψή σας. Τα άτομα με άνοια δεν είναι πάντα φιλικά προς τις ξαφνικές αλλαγές του περιβάλλοντος και την εγκατάλειψη του οικείου χώρου τους, του χώρου όπου αισθάνονται ασφαλείς, ιδίως σε προχωρημένα στάδια άνοιας. Υπενθυμίστε συχνά στους ανθρώπους λίγες ημέρες πριν από την επίσκεψη σε εξωτερικούς χώρους ότι θέλετε να κάνετε αυτή την επίσκεψη και λάβετε τη συγκατάθεσή τους.
Σημεία για αναστοχασμό
Η έξοδος στη φύση και η κοινή δραστηριότητα έξω είναι κάτι που αποφέρει άμεσα οφέλη στα άτομα που ζουν με άνοια και πιστεύουμε ότι αποτελεί κρίσιμο μέρος της "ευζωίας" τους. Η ύπαιθρος είναι το πρωταρχικό πολυαισθητηριακό περιβάλλον και δεν χρειάζεται να διδαχθούμε ή να μάθουμε πώς να συνδεθούμε μαζί της. Είναι δωρεάν και βρίσκεται στο κατώφλι μας καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής μας, ανεξάρτητα από το πού ζούμε.
Μόλις πέντε λεπτά στη φύση -που συχνά αναφέρονται ως "μια μικρή δόση φύσης" (Barton and Pretty, 2010)- μπορούν να προσφέρουν σαφή οφέλη για μια μεγάλη ποικιλία ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης της αυτοεκτίμησης και της βελτίωσης της διάθεσης.
Η άσκηση στο πράσινο μπορεί να δώσει τη δυνατότητα σε όσους ζουν με άνοια να αισθάνονται καλά και να βιώνουν μια "άμβλυνση" ή απουσία των συμπτωμάτων που σχετίζονται με την άνοια. Στην πραγματικότητα, το περπάτημα είναι σημαντικό για όλους μας και μας βοηθά να νιώθουμε καλά, να ξεχνάμε τις ασθένειες ή τα προβλήματά μας και να παραμένουμε δραστήριοι.
Η τακτική επαφή με τη φύση και την ύπαιθρο, καθώς και η διέγερση που παρέχει κάθε εποχή, μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με άνοια να προσανατολιστούν στο χρόνο και τον τόπο, γεγονός που είναι χαλαρωτικό και μπορεί να μειώσει τη σύγχυση και την απογοήτευση τους. Είναι επίσης ένας ιδανικός τρόπος με τον οποίο οι οικογένειες μπορούν να περάσουν χρόνο μαζί με τα αγαπημένα τους πρόσωπα, να επανασυνδεθούν και να διαχειριστούν τη δική τους υγεία και ευεξία.
Κάντε όλες τις επιλογές μετακίνησης πολύ εμφανείς στην επικοινωνία σας (αριθμοί δρομολογίων λεωφορείων, συχνότητα, αριθμοί ταξί κ.λπ.). Υποδείξτε στους ανθρώπους προσβάσιμα μέσα μεταφοράς, συνεργαστείτε με τις τοπικές /δημοτικές μεταφορές και παρέχετε πληροφορίες για την κράτηση ταξιδιωτικής βοήθειας. Να είστε ξεκάθαροι σχετικά με τη διαθεσιμότητα χώρου στάθμευσης στο χώρο του ξενοδοχείου και το κόστος που μπορεί να συνεπάγεται αυτό.
Ενώ βρίσκονται σε εξωτερικούς χώρους, οι φροντιστές ή οι συγγενείς που τους συνοδεύουν θα πρέπει να είναι σε θέση να διαχειριστούν τα συναισθήματα του ατόμου με άνοια, να μειώσουν το άγχος του, να το ηρεμήσουν, να το καθησυχάσουν και να δημιουργήσουν ένα ασφαλές περιβάλλον για το άτομο σε περίπτωση που προκύψουν αρνητικά συναισθήματα, άγχος, αποπροσανατολισμός και σύγχυση.
Κατά την παραμονή τους σε εξωτερικούς χώρους, οι φροντιστές ή οι συγγενείς που τους συνοδεύουν θα πρέπει να είναι σε θέση να διαχειρίζονται τα συναισθήματα του ατόμου με άνοια, να μειώνουν το άγχος του, να το ηρεμούν, να το καθησυχάζουν και να δημιουργούν ένα ασφαλές περιβάλλον γι' αυτό σε περίπτωση που προκύψουν αρνητικά συναισθήματα, άγχος, αποπροσανατολισμός και σύγχυση.
Ορισμένα άτομα που ζουν με άνοια μπορεί να δυσκολεύονται να επεξεργαστούν τις πληροφορίες, γι' αυτό τα απλά και ήσυχα μέρη είναι καλοί προορισμοί για εκδρομές. Επιλέξτε προσβάσιμους υπαίθριους χώρους κοντά στη μόνιμη κατοικία σας ή στο κέντρο ημερήσιας φροντίδας που δεν είναι πολυσύχναστοι και θορυβώδεις (αποφύγετε την έντονη κυκλοφορία, τα κορναρίσματα, τον θόρυβο από οικοδομές, τις δυνατές ομιλίες και φωνές). Αποφύγετε τα μεγάλα πλήθη και τους θορύβους, καθώς μπορούν να δημιουργήσουν έλλειψη συγκέντρωσης, άγχος, ανασφάλεια και αποπροσανατολισμό στα άτομα με άνοια.
Τα ήσυχα και λιγότερο επισκέψιμα μέρη είναι συχνά καλά, καθώς τα άτομα με άνοια μπορούν να τα προσεγγίσουν με το δικό τους ρυθμό.
Ταξιδέψτε εκτός των ωρών αιχμής και, αν μπορείτε, χρησιμοποιήστε το Google Maps που σας ενημερώνει εκ των προτέρων για τα προβλήματα που υπάρχουν μπροστά σας και θα σας βρει άλλη διαδρομή.
Αποφύγετε να επισκέπτεστε δημοφιλή μέρη τα Σαββατοκύριακα και τις σχολικές διακοπές.
Το κλειδί είναι να βρίσκετε μέρη και δραστηριότητες που είναι διεγερτικά και δεν περιλαμβάνουν πολλές προκλήσεις ή επιλογές. Η άνοια μπορεί επίσης να επηρεάσει τη συγκέντρωση, γι' αυτό αξίζει να κάνετε δραστηριότητες σε σύντομες περιόδους. Δεν χρειάζεται να προγραμματίσετε μια μέρα γεμάτη διαφορετικές εμπειρίες, αρκούν μερικές ώρες δραστηριότητας.
Οι φροντιστές θα πρέπει να είναι εξοικειωμένοι τόσο με τα άτομα με άνοια όσο και με το ιστορικό της ζωής και τα ενδιαφέροντά τους (τόπος γέννησης, τόπος διαμονής, οικογένεια, εργασία, σημαντικά γεγονότα της ζωής, προτιμώμενη μουσική, αγαπημένα μέρη, χόμπι και συνήθειες), ώστε να είναι σε θέση να υποστηρίξουν μια συνεδρία σε ανοιχτό χώρο χρησιμοποιώντας το φυσικό περιβάλλον.
Οι δραστηριότητες μπορεί να κυμαίνονται από την ξενάγηση σε ένα πάρκο, μια πλατεία, έως έναν περίπατο σε ένα δάσος.
Τα άτομα με άνοια μπορεί να κουραστούν και να χάσουν γρήγορα το ενδιαφέρον τους, σε έναν περίπατο σε εξωτερικό χώρο φροντίστε να σχεδιάσετε προσεκτικά ποια σημεία ενδιαφέροντος θα δείτε (αγάλματα, πάρκα, κτίρια) και βεβαιωθείτε ότι υπάρχουν γύρω σας μέρη φιλικά προς την άνοια για να κάνετε ένα διάλειμμα. Τέτοια μέρη μπορεί να είναι π.χ. μια ήσυχοη καφετέρια.
Βιβλιογραφικές αναφορές / Πηγές
Traveling with Dementia: 6 Ways to Know If It Will Work – DailyCaring
Video: Walk Through Dementia - walking home
Video: Transit accessibility and challenges: Tips for people living with dementia
3. Εξερεύνηση του σπιτιού ή του δρόμου σας για να ξεκινήσετε μια συζήτηση

Τι θα κερδίσετε;
Οι προσεκτικά σχεδιασμένοι περίπατοι σε εξωτερικούς χώρους είναι πολύτιμοι για τα άτομα με άνοια, επειδή υποστηρίζουν την ανεξαρτησία και την κινητικότητα τους, μεγιστοποιώντας τις ικανότητες και την ευεξία τους. Ταυτόχρονα, οι εξωτερικοί χώροι, οι πλατείες, η αρχιτεκτονική των κτιρίων και τα αγάλματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν με προσοχή για να ενεργοποιήσουν τη μνήμη των ατόμων με άνοια, εάν και εφόσον μπορούν να συνδεθούν με σημαντικές αναμνήσεις ή με την καθημερινή τους ζωή στο παρελθόν. Σε αυτές τις εκδρομές, τα άτομα με άνοια και διαταραχές μνήμης θα πρέπει πάντα να συνοδεύονται από ένα μέλος της οικογένειάς τους ή τον φροντιστή τους, προκειμένου να αποφευχθούν ή να μετριαστούν τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν από πιθανό αποπροσανατολισμό ή τον κίνδυνο να χαθούνε.
Δραστηριότητα
Κατεβάστε το PDF αρχείο της δραστηριότητας:
Εξερεύνηση του σπιτιού ή του δρόμου σας για να ξεκινήσετε μια συζήτηση.pdf
Εξερευνώντας ένα συγκεκριμένο σπίτι ή δρόμο, και χρησιμοποιώντας το ως τρόπο έναρξης συζήτησης Ξεκινώντας τη συζήτηση - ας σκεφτούμε να χρησιμοποιήσουμε την άσκηση Space Place προσαρμοσμένη για την άνοια.
Το καθήκον σας θα είναι να φτιάξετε ένα φυλλάδιο για την έναρξη της συζήτησης που θα κάνετε με το άτομο που πάσχει από άνοια και διαταραχές μνήμης.
Τι θα χρειαστείτε;
Ζητήστε από το άτομο να χρησιμοποιήσει τη φαντασία του για να περιγράψει το χρώμα του σπιτιού του.
Ρωτήστε το άτομο το υλικό που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του σπιτιού του (υφή κ.λπ.)
Σε τι είδους δρόμο ζούσατε (αστικό, επαρχιακό, πού υπήρχαν δέντρα, καταστήματα κ.λπ.,.)
Θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε το βιβλίο "Steps and tips for seeing more than meets the eye, A Place is a Space Sketchbook" για να ολοκληρώσετε αυτή τη δραστηριότητα.
Σημεία για αναστοχασμό
Έχετε πρόχειρα αντικείμενα που μπορούν να πιάσουν και να αγγίξουν και να χρησιμοποιηθούν για την τόνωση της συζήτησης. Αναπτύξτε μια σειρά δραστηριοτήτων που διεγείρουν και τις πέντε αισθήσεις: όραση, ακοή, αφή, γεύση και όσφρηση.
Πολλά άτομα με άνοια έχουν κάποια μορφή αισθητηριακής διαταραχής (όπως απώλεια όρασης, ακοής ή και τα δύο). Καθώς αυτό μπορεί να δημιουργήσει πρόσθετες δυσκολίες στην επικοινωνία, βεβαιωθείτε ότι η δραστηριότητά σας επιτρέπει την ισότιμη πρόσβαση των ατόμων με αισθητηριακή αναπηρία σε όλες τις υπηρεσίες και την υποστήριξη που σχετίζονται με την άνοια.
Η επικοινωνία με ένα άτομο με απώλεια μνήμης μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά οι σωστές στρατηγικές μπορούν να γεφυρώσουν το χάσμα και να προωθήσουν μια πιο ικανοποιητική σχέση μεταξύ του ασθενούς ή/και του αγαπημένου προσώπου. Για τους φροντιστές -είτε είστε επαγγελματίας είτε μέλος της οικογένειας που φροντίζει ένα αγαπημένο πρόσωπο- είναι σημαντικό να υιοθετήσετε μια θετική στάση για να επικοινωνείτε αποτελεσματικά.
Βιβλιογραφικές αναφορές / Πηγές
‘Steps and tips for seeing “more than meets the eye” A Place is a Space Sketchbook’ by David Powell
Video: Steps and tips for seeing “more than meets the eye” - A Place is a Space sketchbook
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗ
Η άνοια είναι μια εξουθενωτική ασθένεια και, ως εκ τούτου, το δομημένο περιβάλλον διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση ή την υποβάθμιση της υγείας και της ευημερίας των ατόμων που ζουν με άνοια. Τα άτομα με άνοια & διαταραχές μνήμης αντιμετωπίζουν συχνά δυσκολίες σε σύνθετες εργασίες, μειωμένη οπτικοχωρική αντίληψη, μειωμένη βραχυπρόθεσμη μνήμη, δυσκολία στην κατανόηση του προφορικού και γραπτού λόγου, αποπροσανατολισμό σε σχέση με το χρόνο, τον τόπο και τους ανθρώπους, απάθεια και απόσυρση.
Τα τελευταία 30 χρόνια, μελέτες έχουν δείξει ότι τα φιλικά προς την άνοια περιβάλλοντα μπορούν να προάγουν σημαντικά την υγεία και την ευημερία (Marshall 2001- Fleming, Cookes & Sum 2008- Fleming & Purandare 2010). Οι Davis et al (2009) ορίζουν ένα φιλικό προς την άνοια περιβάλλον ως "ένα συνεκτικό σύστημα υποστήριξης που αναγνωρίζει τις εμπειρίες του ατόμου με άνοια και παρέχει την καλύτερη δυνατή βοήθεια στο άτομο να παραμείνει στην καθημερινή ζωή με ουσιαστικό τρόπο" (Davis et al 2009).
Τα φιλικά προς την άνοια περιβάλλοντα είναι σημαντικά για τη φροντίδα, την υποστήριξη, την υγεία και την ευημερία των ατόμων με άνοια, επιτρέποντας στα άτομα να αισθάνονται ότι εκτιμώνται ως άτομα, ότι είναι ανεξάρτητα και ότι βρίσκονται σε ένα περιβάλλον όπου είναι ασφαλή και τους παρέχεται μια αίσθηση κανονικότητας και διατηρούν μια ποιότητα ζωής.
Θυμηθείτε ότι το δομημένο περιβάλλον είναι πολύ σημαντικό:
Το δάπεδο είναι σημαντικό και μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εμπόδιο για τα άτομα με άνοια, ιδίως για εκείνους που μπορεί να αντιμετωπίζουν αντιληπτικές ή χωρικές δυσκολίες
Αποφύγετε τις ιδιαίτερα ανακλαστικές και ολισθηρές επιφάνειες δαπέδων - το ιδανικό είναι το απλό ή πολύ ελαφρώς στικτό δάπεδο. Όπου είναι δυνατόν, αποφύγετε τις αλλαγές στο χρώμα του δαπέδου, ή ακόμη και μια λωρίδα δαπέδου με έντονη χρωματική αντίθεση [contrast], καθώς μπορεί να φανεί σε ορισμένα άτομα ως εμπόδιο ή ως αλλαγή βάθους.
Βεβαιωθείτε ότι κάθε όροφος/επίπεδο του κτιρίου σας φέρει σαφή σήμανση - για παράδειγμα, επίπεδο 1, επίπεδο 2, οι σκάλες και οι ανελκυστήρες, ώστε να είναι ευδιάκριτα και εύκολα περιηγήσιμα. Οι έξοδοι από τις οθόνες, τις τουαλέτες και τα δωμάτια πρέπει να είναι επισημασμένες, ώστε τα άτομα με άνοια να γνωρίζουν ποια πόρτα να χρησιμοποιήσουν
Όπου είναι δυνατόν, να υπάρχουν σαφείς οπτικές γραμμές - η θέα σε όλο το δωμάτιο μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο με άνοια να εγκαταλείψει ένα δωμάτιο ή να κατευθυνθεί προς κάτι που θέλει να δει στη συνέχεια.
Υπάρχει χώρος για να αφήνουν τα άτομα κινητικά βοηθήματα, όπως αναπηρικές καρέκλες, πι κλπ, εάν χρειάζεται;
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Τα πολιτιστικά ιδρύματα, όπως τα μουσεία, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση και την εκπαίδευση για την άνοια. Μπορούν επίσης να χρησιμεύσουν ως ασφαλείς χώροι και να διεξάγουν ποικίλες δραστηριότητες. Μέσα στα μουσεία, τα άτομα με άνοια & διαταραχές μνήμης μπορούν να απολαύσουν προγράμματα προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους.
Η πληροφόρηση σχετικά με τις εγκαταστάσεις στο χώρο του μουσείου είναι καθοριστικής σημασίας για τη λήψη αποφάσεων από τα άτομα με άνοια και τους φροντιστές τους, ως προς το αν θα επισκεφθούν τον χώρο πολιτιστικής κληρονομιάς. Σε αρκετές μελέτες, τα άτομα με άνοια αναφέρουν ως λόγους επίσκεψης ενός μέρους το "όμορφο περιβάλλον, τους ωραίους κήπους, το ιστορικό ενδιαφέρον και τα πράγματα που μπορούν να γίνουν" , αλλά παράλληλα υπογραμμίζουν και τη σημασία των πρακτικών λεπτομερειών της επίσκεψης, συμπεριλαμβανομένων:
της πρόσβασης στον χώρο: δημόσια συγκοινωνία, χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων και πούλμαν (κόστος, απόσταση από την είσοδο, σαφής σήμανση)
της περιήγησης στον χώρο: σαφής και απλή σήμανση και χάρτες (συμπεριλαμβανομένων φωτογραφιών), αποστάσεις με τα πόδια, ράμπες/ανελκυστήρες, διαθεσιμότητα βοηθημάτων κινητικότητας και καθισμάτων, ορατό εκπαιδευμένο προσωπικό για υποστήριξη
της διαθεσιμότητας, της θέσης και της ποιότητας των εγκαταστάσεων: τροφοδοσία, λιανικό εμπόριο, προσβάσιμες τουαλέτες
των ευέλικτων εισιτήριων ή των επιλογές των μελών: τυχόν διαθέσιμες προσφορές που υποστηρίζουν μικρότερες και συχνότερες επισκέψεις.
την παροχή πληροφοριών σχετικά με το πρόγραμμα σε μορφές φιλικές προς την άνοια: περιγράμματα συνεδριών με χρονοδιαγράμματα και φωτογραφίες, ειδικές πληροφορίες πρόσβασης για κάθε δραστηριότητα, γενικές πληροφορίες (χάρτης, προτεινόμενη ενδυμασία, στοιχεία επικοινωνίας).
Να είστε ανοιχτοί στις επικοινωνίες σας (μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ιστότοπος) σχετικά με τυχόν περιορισμούς της φιλικής προς την άνοια προσφοράς πολιτιστικής κληρονομιάς. Εάν πρόκειται μόνο για δοκιμή, να είστε σαφείς σχετικά με το χρονοδιάγραμμα και το κόστος. Μην αποκρύπτετε πληροφορίες ή μην επιτρέπετε στους συναδέλφους να τις αποκρύπτουν, επειδή μπορεί αρχικά να θέλετε να ξεκινήσετε με μικρά γκρουπ και ομάδες.
Σχεδιάστε ευκαιρίες για κοινωνικοποίηση και ξεκούραση τόσο για τα άτομα με άνοια όσο και για τους φροντιστές.
Θυμηθείτε να είστε δημιουργικοί, ανεπίσημοι και ευέλικτοι στην προσέγγισή σας για το σχεδιασμό και την υλοποίηση των ευκαιριών
Πραγματοποιήστε έναν έλεγχο του χώρου πολιτιστικής κληρονομιάς σας με το εργαλείο ελέγχου του Οδηγού για επιχειρήσεις φιλικές προς την άνοια για να κατανοήσετε ποια εμπόδια και προκλήσεις μπορεί να αντιμετωπίζουν οι επισκέπτες με άνοια, ώστε να μπορείτε να ενημερώσετε το προσωπικό σας.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ
Σύμφωνα με την Ένωση για το Alzheimer, στα αρχικά και ακόμη και στα μεσαία στάδια της νόσου, ένα άτομο μπορεί να είναι σε θέση να λειτουργεί ανεξάρτητα, παρά τα κενά μνήμης ή τη λήθη. Τα σημάδια και τα συμπτώματα μπορεί να είναι ανεπαίσθητα -ιδιαίτερα στην αρχή- γεγονός που συχνά δυσκολεύει τους άλλους να τα αναγνωρίσουν.
Τα πρώιμα έως μεσαία στάδια της νόσου μπορεί να διαρκέσουν μια δεκαετία ή και περισσότερο, οπότε πολλοί άνθρωποι είναι σε θέση να συνεχίσουν να απολαμβάνουν μια ενεργή κοινωνική ζωή, συμπεριλαμβανομένων των ταξιδιών, για πολλά χρόνια, να επισκέπτονται μουσεία, γκαλερί τέχνης, να πηγαίνουν στο τοπικό καφέ και να έχουν ουσιαστικές συζητήσεις.
Οι πληροφορίες σχετικά με τις επιτόπιες εγκαταστάσεις είναι ζωτικής σημασίας για τη λήψη αποφάσεων από τα άτομα με άνοια και τους φροντιστές τους, σχετικά με το αν θα επισκεφθούν τον τόπο πολιτιστικής κληρονομιάς. Μερικά από τα σημαντικά πρακτικά στοιχεία της επίσκεψης περιλαμβάνουν:
πρόσβαση στον χώρο: δημόσια συγκοινωνία, εγκαταστάσεις στάθμευσης αυτοκινήτων και πούλμαν (κόστος, απόσταση από την είσοδο, σαφής σήμανση)
περιήγηση στον χώρο: σαφής και απλή σήμανση και χάρτες (συμπεριλαμβανομένων φωτογραφιών), αποστάσεις με τα πόδια, ράμπες/ανελκυστήρες, διαθεσιμότητα βοηθημάτων κινητικότητας και καθισμάτων, ορατό εκπαιδευμένο προσωπικό για υποστήριξη
διαθεσιμότητα, θέση και ποιότητα των εγκαταστάσεων: τροφοδοσία, λιανικό εμπόριο, προσβάσιμες τουαλέτες
ευέλικτα εισιτήρια ή επιλογές μελών: τυχόν διαθέσιμες προσφορές που υποστηρίζουν μικρότερες και συχνότερες επισκέψεις.